Voi chở khách du lịch đã phải chịu đựng điều gì?

13 January 2019

Chained elephant

Bạn có thể thích thú khi nghĩ đến cảm giác được ngắm nhìn khung cảnh, tận hưởng cảm giác lắc lư và chinh phục khi ngồi trên một con vật to lớn. Tuy nhiên, có những câu chuyện đằng sau hoạt động du lịch lạm dụng sức lao động của voi này mà bạn nên biết, trước khi bạn quyết định liệu nên hay không ủng hộ du lịch cưỡi voi hay không.

Voi con đã bị tách khỏi mẹ và đàn từ rất nhỏ

Cũng giống như chúng ta, voi con được sinh ra trong sự bao bọc và yêu thương của cả gia đình, của mẹ, của dì (các voi cái khác trong đàn). Mọi thành viên trong đàn đều quan tâm đến thành viên mới nhỏ nhắn này. Voi con thường bú sữa mẹ cả ngày và hoàn toàn phụ thuộc vào voi mẹ về mặt dinh dưỡng trong suốt những năm đầu đời. Voi mẹ rất chăm lo cho con, cưng nựng con và cho voi con bú bất cứ khi nào chúng muốn.

Để có được voi nhà, người ta phải bắt voi con trong độ tuổi từ hai đến bốn tuổi từ tự nhiên bởi ở độ tuổi này voi con chưa quá khỏe, tinh thần cũng chưa mạnh mẽ và dễ thuần phục hơn. Người ta săn đuổi bầy đàn của voi, để voi thấy cảnh gia đình bị dồn ép bằng bạo lực, lo âu, sợ hãi, bị chia nhỏ và phải chia ly. Sau đó, người ta mang voi con về chuẩn bị cho bước tiếp theo – “bẻ gãy tinh thần”.

Phải trải qua cực hình và học cách chấp nhận

Quá trình này thực chất chỉ toàn là tra tấn. Voi con không được ăn uống (hoặc được cho ăn, nhưng rất ít) để chúng yếu sức đi, nhằm mục đích khi con người lại gần, mang cho chút đồ ăn, voi con sẽ không quá hung hăng như trước. Voi con bị buộc chân bằng dây da trâu và bị tròng cổ bằng dây gai buộc lên một cành cây trên đầu chúng. Chúng không thể xoay đầu hoặc dùng voi để tháo vòng dây gai. Sau đó, voi con phải học cách tuân theo mệnh lệnh của người huấn luyện.

Trong suốt quá trình thuần phục voi hoang dã và từ đó trở về sau, móc sắt luôn được sử dụng. Móc sắt là một cây gậy, có một đỉnh đầu nhọn và một cái móc nhọn. Dụng cụ này được sử dụng để làm đau và trừng phạt voi khi chúng không tuân lệnh. Người huấn luyện thường sử dụng móc sắt và đâm vào trán hoặc sau tai của voi để dễ điều khiển vì đây là những vị trí nhạy cảm nhất trên cơ thể voi. Trong quá trình huấn luyện và thuần phục, phương pháp củng cố tiêu cực được sử dụng. Phương pháp này gắn liền với cảm giác tiêu cực mà voi muốn trốn tránh. Voi tuân lệnh vì chúng quá sợ hãi và muốn né hình phạt trong khi đó, chúng không có thêm thông tin làm thế nào để điều chỉnh hành vi cho đúng. Mặt khác, phương pháp này không cho con vật cơ hội sửa chữa hành vi không đúng của nó, con vật có xu hướng trở nên hung dữ hơn, thể hiện hành vi bất thường, giảm hành vi khám phá, không muốn tham gia huấn luyện hoặc tiếp xúc với con người.

Trải qua những biến cố như bị tách khỏi đàn quá sớm, bị đối xử tồi tệ và luôn sống trong trạng thái sợ hãi nên voi nhà thường bị chấn thương về mặt tinh thần. Nghiên cứu cho thấy, động vật bị bắt từ tự nhiên có thể thay đổi hành vi, sinh lý và khả năng miễn dịch do căng thẳng và chấn thương kéo dài dẫn đến khả năng sống sót giảm trong các năm tháng sau đó.

Điều kiện sống không đảm bảo

Một khi voi hoang dã đã trở thành voi nhà, chúng thường xuyên phải gặp căng thẳng và sợ bị móc sắt làm tổn thương. Chúng nhận thức rõ rằng móc sắt gắn liền với sự đau đớn, khó chịu và chúng cố gắng tuân theo từng mệnh lệnh để không phải chịu đựng trải nghiệm đáng sợ đó.

Nhu cầu thể chất

Voi trong tự nhiên dành phần lớn thời gian trong ngày đi lang thang trong những khu rừng và đồng cỏ rậm rạp cùng với gia đình tìm kiếm thức ăn, nước uống và tận hưởng các hoạt động vui chơi (đặc biệt là voi con), giao lưu với các thành viên trong đàn, tắm bùn, tắm đất và ngủ. Tuy nhiên, voi bị ép phải chở khách lại không được hưởng những điều này. Ban ngày, chúng thường bị xích vào một cái cây hoặc một cây cột gần nơi khách tập trung, đứng chờ đến lượt phục vụ. Chúng có rất ít, thậm chí có khi còn không được lựa chọn được ăn thức ăn gì, khi nào được nghỉ ngơi và được ăn ở đâu. Về bản tính, voi vốn khá kén chọn trong ăn uống, ví dụ cỏ phải tươi và nước không được quá lạnh hay quá nóng. Vậy mà voi nhà phải chấp nhận bất cứ thứ gì chủ chúng mang đến và phải phụ thuộc hoàn toàn vào nài voi hoặc người chăm sóc.

Vấn đề về sức khỏe

Chế độ ăn thiếu dinh dưỡng, nước uống không phù hợp, ít vận động và phải mang vác nặng thường xuyên trên lưng từ ngày này sang ngày khác gây ra vấn đề sức khỏe nghiêm trọng cho voi. Voi chở khách thường phải làm việc quá nhiều và kiệt sức. Chúng dễ bị các bệnh xương khớp như viêm khớp, vấn đề về khớp nối, chấn thương cột sống chân và bệnh về đường ruột. Hãy tưởng tượng bạn phải mang một cái ba lô nặng và bước đi trên cùng một cung đường mỗi ngày.

Chân voi không được cấu tạo để bước trên các bề mặt cứng như nền xi măng và nền hắc ín (nhựa đường). Nhiều voi nhà thường gặp các vấn đề về chân và nhiễm trùng vì chúng ít được chăm sóc thú y thường xuyên. Ngoài ra, chiếc ghế chở khách nặng nề và ma sát thường ngày trên lưng có thể làm cho da voi bị tổn thương, nhiễm trùng và tạo các khối áp-xe.

Elephant sits next to the bin

Nhu cầu tinh thần không được đáp ứng

Voi là loài động vật thông minh. Chúng thấy chán khi sống trong môi trường mà trí óc và trí lực không được thử thách thường xuyên. Kết hợp với những căng thẳng chúng phải chịu và môi trường tù túng hàng ngày, voi nhà có thể thể hiện một số hành vi bất thường như hành động rập khuôn – những hành động được lặp đi lặp lại không hề có mục đích.

Một nhu cầu tinh thần và hành vi khác của voi là nhu cầu tương tác với các đồng loại của chúng cũng không được đáp ứng. Voi là loài động vật sống cộng đồng. Trong tự nhiên, voi có mạng lưới xã hội phức tạp. Voi cái có mối quan hệ khăng khít với gia đình, chúng sống với đàn từ khi sinh ra cho đến khi chết đi. Voi thường chào hỏi và thể hiện sự quan tâm bằng cách quấn vòi, sờ vòi vào mặt, vào thùy thái dương của con khác. Cũng giống như chúng ta, mỗi cá thể voi có những đặc điểm tính cách riêng biệt. Chúng có thể rất thích con voi này trong khi lại không có thiện cảm với một con khác. Vì vậy, bị ép phải ghép nhóm hoặc thậm chí chỉ là đến gần một con voi mà chúng có ác cảm cũng làm cho chúng khó chịu và căng thẳng.

Tuổi thọ thấp hơn

Với tất cả sự căng thẳng và chịu đựng mà voi hoạt động trong du lịch cưỡi voi gặp phải, bạn có thể hiểu được vì sao chúng không sống thọ như đồng loại của mình trong môi trường hoang dã.

Đừng cho rằng bạn cưỡi voi vì bạn yêu quý chúng và bạn muốn giúp đỡ người chăm sóc của chúng có thêm thu nhập. Nếu bạn thực sự yêu thương và quan tâm chúng, bạn có thể thấy rằng số lượng cá thể voi đang càng ngày càng giảm. Mặt khác, bạn có thể hỗ trợ và đồng hành cùng nài voi và chủ voi trong việc chuyển đổi sang một mô hình thân thiện hơn với voi.

Hãy nói không với du lịch cưỡi voi!


BACK